Beleidskader trage wegen

Decreet gemeentewegen

Op 1 september 2019 trad het decreet gemeentewegen (Decreet van 3 mei 2019 houdende de gemeentewegen) in werking. Het gemeentewegendecreet legt het kader vast voor een geïntegreerde benadering en uniforme regelgeving om gemeentewegen aan te leggen, te verplaatsen, te wijzigen of op te heffen.

Dit decreet werd goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 3 mei 2019 en vervangt o.a. de wet op de buurtwegen van 10 april 1841 en het rooilijnendecreet van 2009.

De belangrijkste krachtlijnen

1. Eén statuut voor alle gemeentewegen

Het decreet bepaalt één juridisch statuut voor alle wegen in beheer van de gemeente, wat de procedures en handhaving moet vereenvoudigen. Het onderscheid tussen gewone gemeentewegen en de voormalige buurtwegen verdwijnt dus.

De regelgeving voor gemeentewegen in de wet van 10 april 1841 op de buurtwegen en in het Rooilijnendecreet van 2009 wordt vanaf nu meegenomen in het nieuwe decreet. Concreet betekent dit dat de wet van 10 april 1841 wordt opgeheven en dat het Rooilijnendecreet van 2009 voortaan niet langer van toepassing is op gemeentewegen.

2. Bevoegdheid naar de gemeenten

De gemeenteraad beslist nu zelf over de aanleg, wijziging, verplaatsing of opheffing van gemeentewegen.

De gemeenten kunnen hun visie op gemeentewegen en zachte mobiliteit vastleggen in een beleidskader en concrete actieplannen opstellen voor de uitvoering ervan. Het beleidskader draagt bij tot een grotere bewustwording rond het belang van trage wegen en helpen in de afweging bij wijzigingen aan het lokale wegennet en de trage wegen.

3. Geen verjaring

Het decreet bepaalt dat gemeentewegen enkel opgeheven kunnen worden door een beslissing van de gemeenteraad en niet langer door niet-gebruik. De gemeenteraad beslist dus over elke opheffing van een gemeenteweg.

4. Strengere handhaving

Gemeenten kunnen een reglement opmaken over de toegang, het gebruik en het beheer van de gemeentewegen.

Gemeenten kunnen overtreders opleggen de vorige situatie te herstellen of de herstelling uit te voeren op kosten van de overtreder. Om de overtreder aan te sporen de bevolen herstelmaatregelen uit te voeren, kunnen gemeenten een bestuurlijke dwangsom opleggen.

Aanpak gemeente Moorslede

De gemeente Moorslede heeft een beleidskader rond haar trage wegen opgemaakt. De opmaak van een beleidskader is geen verplichting, maar biedt de gemeente een houvast bij huidige en toekomstige beslissingen rond de trage wegen op haar grondgebied.

Dit beleidskader omvat  de opmaak van een globale beleidsvisie, operationele beleidskeuzes en een afwegingskader rond het trage wegennet.

De visie voor de uitbouw van een netwerk van trage wegen voor de gemeente Moorslede bestaat erin een sterk “functioneel-recreatief netwerk” voor fietsers en wandelaars uit te bouwen en te onderhouden. De uitbouw houdt rekening met de haalbaarheid en landbouw-economische aspecten.

Het beleidskader van Moorslede werd in de gemeenteraad van april 2022 goedgekeurd.

Op dezelfde gemeenteraad heeft het gemeentebestuur een nieuwe werkgroep rond trage wegen in het leven geroepen.

Deze werkgroep heeft tot doel het beleidskader te implementeren en adviezen uit te brengen omtrent specifieke trage verbindingen. 

Vooral binnen de woonkernen spelen deze trage verbindingen immers een belangrijke rol binnen het voetgangers-netwerk. Het trage wegennet is daarnaast ook een belangrijke recreatieve troef voor de gemeente.