Wat met plug-and-play zonnepanelen?

Sinds kort is de verkoop van plug-en-play zonnepanelen en thuisbatterijen toegestaan in Vlaanderen. Dit betekent dat kleine zonnepaneelinstallaties (max. 800W per aansluiting) via een eenvoudig stopcontact kunnen worden aangesloten. Toch roept deze nieuwe mogelijkheid heel wat vragen op. Zo is er nog onduidelijkheid over de veiligheid, keuringen, meldingsplicht en vergunningen. Ook netbeheerder Fluvius en de Vlaamse overheid werken nog aan richtlijnen. Wil je een stekkerzonnepaneel kopen? Dan is het verstandig om te wachten op duidelijke communicatie en goedgekeurde modellen.

Aanleiding

Tot nu toe moest je toestellen die elektriciteit op het distributienet kunnen zetten met een vaste installatie aansluiten. Toestellen die je met een stekker in het stopcontact kan steken (plug-en-play-toestellen), waren niet toegestaan. De distributienetbeheerders hebben voorgesteld om dat verbod te schrappen. De VNR (Vlaamse Nutsregulator) heeft de schrapping van het verbod goedgekeurd.

Gevolg

De verkoop van zonnepanelen en plug-and-play thuisbatterijen van max. 800Watt/aansluiting (= 2 stekkerpanelen) zijn sinds maandag 17 maart 2025 toegestaan. De aansluiting mag pas vanaf donderdag 17 april 2025. Als gevolg van deze beslissing ontstond veel commotie rond stekkerzonnepanelen en plug-and-play toestellen. Vooral in de pers, met niet altijd met de correcte informatie.

Problematiek

Er bestaan op heden nog heel wat onzekerheden:

• Fluvius
  • Een afzonderlijke keuring van je elektrische installatie is niet nodig, gezien dit een toestel is dat je kan inpluggen op een stopcontact. Echter, dit is niet zonder gevaren. Ze kunnen het net bijvoorbeeld onder spanning houden en dus een veiligheidsrisico creëren wanneer je de elektriciteit in huis uitschakelt om eraan te werken.
  • Wat met analoge en digitale tellers? Wel of geen melding?
    • De netbeheerder werkt hieromtrent een procedure uit tegen het moment dat de toestellen zullen toegelaten worden op het net. Er volgt hierover nog communicatie.
• Wat met homologatie van de te koop aangeboden toestellen?
  • Toestellen moeten CE-label hebben én gehomologeerd zijn door Synergrid.
  • Er bestaat een lijst, maar deze is bedoeld voor professionals en niet leesbaar voor leken (Testaankoop), dit om te garanderen dat de toestellen correct en veilig samenwerken met het distributienet.
  • Fluvius zal later communiceren over hoe je kan weten of een toestel gehomologeerd is.
• VVSG
  • Bij het VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap) is momenteel een webpagina in opmaak, maar voorlopig nog niet beschikbaar.
  • Er is nog geen communicatie geweest naar de gemeenten, vanuit welke dienst dan ook, wat zorgt dat men met heel wat onduidelijkheden geconfronteerd wordt. Het VVSG gaat in gesprek met minister Jo Brouns omtrent het vergunningenbeleid.

Vragen?

Vergunningskader en communicatie

Bij de huidige wetgeving met betrekking tot het plaatsen van zonnepanelen, zijn deze enkel op daken vrijgesteld van vergunning, zie vrijstellingsbesluit: "3° zonnepanelen of zonneboilers op een plat dak, tot maximaal 1 meter boven de dakrand, en zonnepanelen of zonneboilers die geïntegreerd zijn in het hellende dakvlak". Met betrekking tot het plaatsen van (stekker)zonnepanelen aan balkons, gevels … is dit bijgevolg vergunningsplichtig.

Informatievergadering

Via het Midwest-overleg werd vernomen dat minister Jo Brouns een omzendbrief zal opstellen. Dit wordt afgewacht. Vervolgens kan er gepast gecommuniceerd worden. Installaties mogen pas vanaf donderdag 17 april 2025 worden aangesloten. We raden aan om te wachten tot er duidelijkheid is.

Conclusie

Koop niet te snel en pas op bij het nu al aankopen van plug-and-play toestellen (zie artikel Testaankoop). Wacht tot dat er zekerheid is over welke producten al dan niet officieel erkend zijn en de gewestelijke voorwaarden duidelijker zijn (nog geen info op websites van de Vlaamse Overheid). Overweeg eerst andere mogelijkheden, want de stekkerzonnepanelen dragen erg weinig bij tot het verduurzamen van onze energievoorziening, wegens hun beperkte opbrengst. Woon je in een appartement, overleg dan eerst met de VME (Vereniging voor Mede-eigenaars).